|
|
83324 actieve gebruikers Inloggen bestaande gebruiker Aanmelden nieuwe gebruiker Naar mobiele versie |
|||
Er bestaan verschillende soorten afkortingen (verkorte schrijfwijzen):
Je ziet in de lijst hieronder dat afkortingen soms wel en soms niet met punten of hoofdletters geschreven worden. In het algemeen geldt:
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
Alfabetisch overzicht
A (of amp.) = ampère
ABN = algemeen beschaafd Nederlands
A.D. = (Anno Domini) in het jaar
ADSL = asymmetric digital subscriber line
aed = automatische externe defibrillator
afb. = afbeelding
afl. = aflevering
a.h.w. = als het ware
aids = acquired immune deficiency syndrome
a.m. = (ante meridiem) voor de middag
ANT = Antwerpen (provincie)
AOW = Algemene Ouderdomswet
art. = artikel
a.s. = aanstaande
a.u.b. = alstublieft
B en W = Burgemeester en Wethouders
BA = bachelor of arts
bcc = blind carbon copy (cc-adressering die voor de andere geadresseerden onzichtbaar is)
b.g.g. = bij geen gehoor
bhv, bhv'er = bedrijfshulpverlening, bedrijfshulpverlener
bijv. = bijvoorbeeld
blz. = bladzijde
BN'er = bekende Nederlander
BSE = boviene spongiforme encefalopathie (gekkekoeienziekte)
btw = belasting toegevoegde waarde
bv = besloten vennootschap (bedrijfsvorm)
ca. = circa
cal = calorie
Cal = kilocalorie (verouderd, beter: kcal)
cao = collectieve arbeidsovereenkomst
cc = carbon copy, copie conforme (in afschrift gestuurd aan)
cd = compact disc
CdK = Commissaris van de Koning(in)
cl (of cL) = centiliter
cm = centimeter
c.q. = (casu quo) in welk geval (zie ook de uitleg onderaan deze pagina)
dam = decameter
d.d. = (de dato) van de datum
dhr. = de heer
dl (of dL) = deciliter
dm = decimeter
d.m.v. = door middel van
DR = Drenthe
dvd = digital versatile disc
d.w.z. = dat wil zeggen
e.a. = en andere(n)
e.d. = en dergelijke(n)
EHBO = eerste hulp bij ongelukken
enz. = enzovoort
e.o. = en omgeving / en omstreken
etc. = et cetera / enzovoort
EU = Europese Unie
excl. = exclusief
fa. = firma
fig. = figuurlijk / figuur
FL = Flevoland
FR = Friesland
g = gram (zie onderaan: eenheden)
GB = gigabyte
GD = Gelderland
geb. = geboren
GmbH = Gesellschaft mit beschränkter Haftung
GR = Groningen (provincie)
gr. = gram (in recepten bijvoorbeeld)
HAI = Henegouwen (provincie, Hainaut)
havo = hoger algemeen voortgezet onderwijs
hbo = hoger beroepsonderwijs
hbs = hogereburgerschool (of, Groene Boekje 2015: hogere burgerschool)
heao = hoger economisch en administratief onderwijs
H.K.H. = Hare Koninklijke Hoogheid
H.M. = Hare Majesteit
hl (of hL) = hectoliter
hm = hectometer
Hz = hertz
ICT = informatie- en communicatietechnologie
id. = idem / hetzelfde
i.e. = (id est) dat wil zeggen
i.g.st. = in goede staat
i.h.a. = in het algemeen
i.h.b. = in het bijzonder
incl. = inclusief
inl. = inleiding / inlichtingen
i.p.v. = in plaats van
IT = informatietechnologie
i.v.m. = in verband met
jl. = jongstleden
jr. = junior
kapt. = kapitein
KB = Koninklijk Besluit
kB = kilobyte (zie onderaan: eenheden)
kb = kilobit (zie onderaan: eenheden)
kbps = kilobit per seconde (zie onderaan: eenheden)
kg = kilogram (zie onderaan: eenheden)
kcal = kilocalorie
KLM = Koninklijke Luchtvaartmaatschappij
km = kilometer (zie onderaan: eenheden)
kon. = koninklijk
l (of L) = liter (zie onderaan: eenheden)
LB = Limburg (in Nederland)
LIE = Luik (provincie, Liège)
LIM = Limburg (in België)
L.S. = (lectori salutem) beste lezer
LUX = Luxemburg (provincie in België)
m = meter (zie onderaan: eenheden)
m² = vierkante meter (zie onderaan: eenheden)
m³ = kubieke meter (zie onderaan: eenheden)
µ = mu, micrometer (1/1000 millimeter)
µg = microgram (1/1000 milligram)
mavo = middelbaar algemeen voortgezet onderwijs
m.a.w. = met andere woorden
max. = maximum / maximaal
MB = megabyte (zie onderaan: eenheden)
mbo = middelbaar beroepsonderwijs
m.b.t. = met betrekking tot
ME = mobiele eenheid
meao = middelbaar economisch en administratief onderwijs
mej. = mejuffrouw
mevr. = mevrouw
m.h.d. = met hartelijke dank / met hartelijke deelneming
mg = milligram (zie onderaan: eenheden)
m.h.g. = met hartelijke groeten
m.i.v. = met ingang van / met inbegrip van
MKZ = mond-en-klauwzeer
ml (of mL) = milliliter (zie onderaan: eenheden)
mm = millimeter (zie onderaan: eenheden)
m.m.v. = met medewerking van
m.n. = met name
m.o.k. = moeilijk opvoedbare kinderen
mr = medezeggenschapsraad
mr. = meester
MW = megawatt (1 miljoen watt)
mw. = mevrouw
NAM = Namen (provincie, Namur)
n.a.v. = naar aanleiding van
NAVO = Noord-Atlantische Verdragsorganisatie
NB = (nota bene) let op
NB = Noord-Brabant
N.B. / N.Br.= noorderbreedte
n.C. / n.Chr. = na Christus
NH = Noord-Holland
N.H. = Nederlands-hervormd
Nibud = Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting
NIOD = Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie
nl. = namelijk
nm = nanometer (1/1000 micrometer)
nm. = namiddag
n.m.m. = naar mijn mening
n.o.m. = naar onze mening
nr. = nummer
NS = Nederlandse Spoorwegen
N.T. = Nieuwe Testament
o.a. = onder andere(n)
o.i. = onzes inziens (ook: ons inziens) / volgens ons
ok = operatiekamer (Nederland) / operatiekwartier (België)
OK = oké
o.l.v. = onder leiding van
ong. = ongeveer
opm. = opmerking
O.T. = Oude Testament
OV = Overijssel
ov = openbaar vervoer
o.v. = onder voorbehoud
OVL = Oost-Vlaanderen (provincie)
pag. = pagina
pc = personal computer
p.d. = per dag / per doos
p.j. = per jaar
plm. = plusminus
pm = picometer (1/1000 nanometer) / promille
p.m. = (post meridiem) na de middag
p.m. = per maand
PS = (postscriptum) naschrift
p.u. = per uur
p.w. = per week
q.e.d. = quod erat demonstrandum (hetgeen bewezen moest worden)
resp. = respectievelijk
r.-k. = rooms-katholiek
sec. = seconde (in teksten)
sh = slechthorend
soa = seksueel overdraagbare aandoening
S.O.S. / SOS = (save our souls) help ons
sr. = senior
St. = Sint / Saint
s.v.p. = (s'il vous plaît) alstublieft
t.a.v. = ten aanzien van / ter attentie van
TB = terabyte
tb = tbc
tbc = tuberculose (besmettelijke ziekte longen)
tbr = terbeschikkingstelling van de regering
tbs = terbeschikkingstelling
t.b.v. = ten behoeve (bate, bedrage) van / ter beschikking van
tel. = telefoon
t.e.m. = tot en met
temp. = temperatuur
t.g.v. = ten gunste van / ter gelegenheid van
t/m = tot en met
t.n.v. = ten name van
t.o. = tegenover
t.o.v. = ten opzichte van / ten overstaan van
tv = televisie
t.w. = te weten
t.w.v. = ter waarde van
t.z.t. = te zijner tijd
UK = (United Kingdom) Verenigd Koninkrijk
Unicef = United Nations International Children's Emergency Fund
USA = (United States of America) Verenigde Staten van Amerika
UT = Utrecht (provincie)
V = volt
VBR = Vlaams-Brabant
v.C. = voor Christus
v.Chr. = voor Christus
verg. = vergelijk / vergoeding
vgl. = vergelijk
vlg. = volgens / volgende
v.l.n.r. = van links naar rechts
vm. = vollemaan / voormiddag
vmbo = voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs
VN = Verenigde Naties
vnl. = voornamelijk
volg. = volgende
vop = voetgangersoversteekplaats
v.r.n.l. = van rechts naar links
VS = Verenigde Staten
v.v. = (vice versa) heen en terug
v.z.m. = voor zover mogelijk
W = watt
WA = wettelijke aansprakelijkheid
WAO = Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering
WBR = Waals-Brabant
wc = (watercloset) toilet
wed. = weduwe
WK = wereldkampioen / wereldkampioenschap
WVL = West-Vlaanderen (provincie)
WW = Werkloosheidswet
XL = extra large
XS = extra small
XXL = extra extra large
XXS = extra extra small
yolo = you only live once
yup = young urban professional (ook: yuppie)
z.a. = zie aldaar / zoals
zg. = zogenaamd
z.g.a.n. = zo goed als nieuw
zgn. = zogenaamd
ZH = Zuid-Holland
Z.H. = Zijne Hoogheid / Zijne Heiligheid
Z.K.M.= Zijne Koninklijke Majesteit
z.k.m. = zoekt kennismaking met
ZL = Zeeland
zoab = zeer open asfaltbeton
z.o.z. = zie ommezijde
z.s.m. = zo spoedig mogelijk
zzp'er = zelfstandige zonder personeel
Woorden waar een afkorting in zit
Woorden die afgeleid zijn van een initiaalwoord, krijgen een apostrof achter het initiaalwoord, zodat je kunt zien waar de afkorting eindigt:
Vervoegingen van werkwoorden waarvan de ik-vorm een initiaalwoord is, krijgen een apostrof achter de ik-vorm, zodat je blijft zien waar de afkorting eindigt.
Het voltooid deelwoord krijgt een streepje achter het voorvoegsel 'ge'. De verleden tijd en het voltooid deelwoord krijgen een d of t zoals de kofschipregel dat voorschrijft voor het voluit uitgesproken woord ('essemmessen', 'seeseeën'). Zie ook: sms'en.
Verkorte schrijfwijzen van eenheden
Eenheden van lengte, oppervlakte, inhoud en gewicht
Achter afkortingen van maten/gewichten schrijf je geen punt:
m = meter
g = gram
l of L = liter
De voorvoegsels milli, centi, deci, deca, hecto, kilo worden afgekort met een kleine letter:
mm = millimeter (0,001 m)
cm = centimeter (0,01 m)
dm = decimeter (0,1 m)
m = meter (1 m)
dam = decameter (10 m)
hm = hectometer (100 m)
km = kilometer (1000 m)
Zo ook bij grammen (g): mg, kg, enzovoort en liters (l of L): mL of ml, enzovoort.
Lengtematen worden oppervlaktematen en inhoudsmaten met een kleine, verhoogde 2 of 3:
cm2 (vierkante centimeter)
m3 (kubieke meter)
Voor meer informatie over gewichten en lengte-, oppervlakte- en inhoudsmaten: zie Beter Rekenen.
Spatiegebruik bij eenheden
Schrijf tussen het aantal en de eenheid altijd een spatie:
Eenheden i.v.m. computers
b = bit
B = byte (8 bit)
In afkortingen worden mega, giga en tera afgekort met een hoofdletter:
De stappen van kilo naar mega e.d. kun je zien als een vermenigvuldiging met 1000, maar oorspronkelijk zijn het stappen van 1024 (namelijk 2 tot de macht 10).
Om een einde te maken aan de jarenlange verwarring tussen de factoren 1000 en 1024 geldt sinds 1998 de afspraak dat de stappen van 1024 worden aangeduid met kibibyte, mebibyte, gibibyte en tebibyte:
c.q.
Veel mensen denken dat c.q. hetzelfde betekent als 'of'. Dat is niet waar.
Letterlijk betekent het 'casu quo', Latijn voor 'in het zich voordoende geval'.
'A c.q. B', betekent: het is in principe A en als dat niet kan, is het B.
Zie ook http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/177.
Daar staat o.a.: "De constructie A c.q. B lijkt vaak uit te drukken: 'in eerste instantie A, en alleen in tweede instantie B'. Een dergelijke volgorde ligt in of niet besloten. Wilt u deze betekenisnuance naar voren laten komen zonder c.q. te gebruiken, kies dan voor een expliciete omschrijving van het verband."
© 2010 - Beter Spellen is een initiatief van |